Artikel Deurne.be: 29 september 2025
Van 1 tot 11 oktober is het Week van de Fair Trade. De buurtwinkel RICO LAB in Deurne zet zich in voor eerlijke handel, lokale producten en een sociale buurt. District Deurne sprak met Ruth Vanreusel van RICO LAB over hun missie, aanpak en impact op de buurt.
Een alternatief voor de supermarkt
De Week van de Fair Trade is een uitgelezen moment om lokale initiatieven die inzetten op eerlijke handel, korte keten en duurzaamheid in de kijker te zetten. Eén van die initiatieven is RICO LAB, een buurtwinkel in het hart van Deurne die niet alleen biologische en lokale producten aanbiedt, maar ook een sociale ontmoetingsplek is. Met respect voor mens en milieu biedt RICO LAB een alternatief voor de klassieke supermarkt, met een eerlijke prijs voor zowel boer als consument. Voor de Week van de Fair Trade ging district Deurne in gesprek met Ruth Vanreusel van RICO LAB, over hun missie, aanpak en impact.
Door hun verhaal te delen, hopen we bewoners en andere handelaars te inspireren om bewust te kiezen voor duurzame en eerlijke alternatieven.
Hallo Ruth, wat was de oorspronkelijke motivatie om RICO LAB op te richten?
“RICO – Spaans voor ‘rijk aan smaak’ – en LAB – Lokaal, Afvalarm en Biologisch – ontstaan uit onze eigen nood aan een stadsboerderijwinkel in Deurne. We fietsten voordien zelf de hele stad door: biologische groenten en fruit op de ene plek, vers gebakken brood op de andere, kazen nog ergens elders. Dat was niet houdbaar. Die zoektocht leidde tot een duidelijke missie. We wilden een plek creëren waar al die biologische producten kraakvers van bij de boer samenkomen. En dat op een transparante manier, waarbij RICO een zo klein mogelijke schakel is tussen de boer en de consument. Voor ons draait het om herverbinding met voedsel. Terug weten waar ons eten vandaan komt, door wie en hoe het geteeld wordt, dat was en is onze motivatie.
Van in het begin was het duidelijk dat we meer wilden zijn dan een doorsnee buurtwinkel. We droomden van een ontmoetingsplek waar je laagdrempelig een tasje thee, koffie of kombucha kan drinken bij een versgebakken kaneelbol. Die plek moest niet alleen functioneel zijn, maar ook verbindend. Een plek waar je je buren tegenkomt, de boeren die dagelijks vers leveren rechtstreeks vragen kan stellen en waar ons team het verhaal achter elk product kent en dat graag aan de klant meegeeft.
De geur van versgebakken brood is een essentieel onderdeel van de beleving. De geur van desembakkerij GROF, die dagelijks zorgt voor versgebakken desembroden, kaneelbollen en ander lekkers, verwelkomt je al bij het binnenkomen en je kan hun prachtige ambacht bewonderen.
We willen een alternatief bieden voor de klassieke supermarkt, met een focus op eerlijke handel en samenwerking. Onze motivatie is tonen dat het wel kan: een waardig alternatief zijn voor de gangbare supermarkt. We zijn geen winstgedreven model waarbij slechts enkele chairholders profiteren, maar een coöperatief horizontaal model met als missie: gezonde voeding zo toegankelijk mogelijk aanbieden.”
“Terug weten waar ons eten vandaan komt, door wie en hoe het geteeld wordt, dat was en is onze motivatie.”
Hoe onderscheidt RICO LAB zich van een klassieke supermarkt of buurtwinkel?
“We werken samen met meer dan vijftig zorgvuldig uitgekozen kleinschalige bioboeren en bestellen heel kort op de bal. Bijna elke dag komt er een boer leveren. Daardoor ligt er vaak al enkele uren na het oogsten kraakverse seizoensgebonden oogst in onze winkel. Dat proef je in de kwaliteit en de smaak.
Maar de samenwerking gaat verder dan enkel levering. We garanderen onze boeren een eerlijke prijs en maken met onze ‘huisboeren’ zelfs teeltafspraken. Eén van hen zetelt mee in onze Raad van Bestuur. Transparantie en samenwerking staan bij ons voorop.
RICO LAB kiest bewust voor een ander model dan de klassieke supermarkt. We onderhandelen niet over de prijs, die bepaalt de boer zelf. Winst is niet ons hoogste doel, wel biologische gezonde voeding zo toegankelijk mogelijk maken. Als coöperatie willen we ook maatschappelijke meerwaarde creëren: via educatie, samenwerking en ontmoeting. De korte keten is voor ons geen modewoord, maar een dagelijkse praktijk. Dat betekent vooral de mate waarin we onze boeren echt kennen. We zetten hard in op de verhalen achter onze producten en brengen die tot bij onze klanten via gesprekken in de winkel, posters, nieuwsbrieven en sociale media.
Maar ook buiten de winkel zijn we actief en organiseren we diners, aperitiefmomenten en filmavonden met nagesprek, waarbij we onze producenten extra in de kijker zetten. En niet onbelangrijk: we leveren wekelijks fruit aan verschillende Antwerpse scholen via het project Smakelijke Scholen. Want volgens ons heeft elk kind recht op gezonde voeding en daar dragen we graag aan bij.”
Hoe kiest RICO LAB zijn leveranciers en producten op vlak van duurzaamheid en fair trade?
“Dat doen we met veel zorg. We zijn een erkende biologische voedingszaak en kiezen bewust voor producten die met zo min mogelijk impact op de leefomgeving worden geproduceerd. Het biolabel speelt daarbij een belangrijke rol. 95% van onze producten voldoen aan dat label, wat al een erg betrouwbare garantie is. Maar voor ons gaat het verder: we willen onze boeren persoonlijk kennen en bezoeken hen ook regelmatig.
Naast ecologie is ook sociale duurzaamheid een kernwaarde. Verschillende van onze boeren creëren een plek voor mensen die minder snel toegang hebben tot de arbeidsmarkt. En al sinds onze opstart verkopen we Palestijnse medjouldadels, waarmee we de boeren en hun families daar ondersteunen. Bij onze fair trade bananen wordt zelfs ingezet op huisvesting voor de families van de boeren.”
Wat betekent ‘een eerlijke prijs voor boer en consument’ concreet in jullie werking?
“Voor ons betekent dat heel concreet dat de boer zelf de prijs bepaalt voor zijn product Daar onderhandelen we niet over. We vinden het belangrijk dat de producenten een eerlijke vergoeding krijgen voor hun werk. Die visie vertaalt zich ook in de cijfers. 75% van onze omzet vloeit rechtstreeks terug naar onze producenten. Als winkel nemen wij enkel een bescheiden marge, net genoeg om onze vaste kosten te dekken zoals energie, lonen en andere basisuitgaven. Transparantie is daarbij essentieel. We willen een voedselketen die helder en eerlijk is, van veld tot bord.”
Welke inspanningen levert RICO LAB om de ecologische voetafdruk te beperken?
“Ons aanbod is sowieso seizoensgebonden. We hebben in huis wat er op dat moment op het veld staat. Dat is niet alleen logisch, maar ook duurzaam. Ook op logistiek vlak denken we bewust na over de impact. We proberen de transporten van en naar onze boeren zoveel mogelijk te bundelen. En voor onze eigen leveringen naar horecazaken en scholen werken we samen met lokale fietskoeriers.”
Kan je iets vertellen over jullie aanbod van biologische en lokale producten?
“We werken samen met meer dan vijftig kleinschalige producenten die we met veel zorg hebben uitgekozen. We kiezen daarbij zo lokaal mogelijk. Geen biologische honing uit Duitsland, maar wel uit het Rivierenhof. Onze zepen komen van De Tuinfluiter in Ertbrugge en we verkopen ook producten van ’t Speelscholeke. Onze boeren bevinden zich in een straal van ongeveer 25 kilometer rond onze winkel.”
Hoe verloopt de samenwerking met producenten of boeren uit de regio?
“We hebben een vaste samenwerking met verschillende lokale bioboeren die verschillende keren per week bij ons leveren. Aangevuld op dat aanbod werken we samen met biologische groothandel The Food Hub en zij werken op hun beurt nauw samen met kleinschalige bioboeren uit Spanje en Italië. Aanvullend op onze lokale boeren nemen we fruit en groenten van hen af, olijfolie, amandelen, wijnen, … “
Welke rol speelt RICO LAB in het verbinden van buurtbewoners?
“Bij RICO LAB staan samenwerking en verbinding centraal. We willen een warme plek zijn waar mensen elkaar op een laagdrempelige manier kunnen ontmoeten. Dat begint al in onze winkel, waar je aan democratische prijzen iets kan drinken of een tas warme soep kan krijgen. Je kan bij ons ook voor een lunch terecht. Onze koks Hadas en Sarah zijn tweemaal per week druk in de weer om van onze biologische groenten soep, lunchsalades en vegan spreads te maken. Die kan je bij ons ter plekke eten in de winkel of op ons terrasje achteraan. En in onze koelkast vind je gevulde take-away bokalen met verse soep voor thuis, gezonde maaltijdsalades voor je picknick of onderweg en vegan spreads voor de betere boterham. Op de bokalen zit leeggoed zodat je ze nadien makkelijk weer kan binnen brengen.
Maar het gaat verder dan dat. We organiseren regelmatig een volkskeuken onder de naam RICO’s Beanery, leveren aan scholen in de buurt zoals ’t Speelscholeke en hebben een bureautje aan de overkant van de straat bij Haptic House, waar verschillende makers een atelier delen. Ook in de buurt is RICO LAB actief. Samen met partners zoals SAAMO en Cinema Rix organiseren we geregeld buurtactiviteiten. Zo dragen we graag bij aan een warm Deurne.”
Wie zijn jullie klanten?
“Onze klanten zijn erg divers. We merken dat de versheid en kwaliteit van onze producten en ons vers gebakken desembrood een breed publiek aanspreken. Van buurtbewoners die dagelijks kopen voor heel hun inkopen tot klanten die van verder komen specifiek voor ons aanbod.”
“Zo dragen we graag bij aan een warm Deurne!”
Is er tot slot nog iets dat je graag wil meegeven?
“RICO LAB is een coöperatieve buurtwinkel. Dat betekent dat je als klant ook aandeelhouder kan worden en zo mee kan bouwen aan een solidaire en rechtvaardige voedselbeweging. Een aandeel kost €150 en geeft je stemrecht op onze Algemene Vergadering. Meer info vind je op https://ricolab.be/winkel-en-cooperatie/ of wil je als school of organisatie met ons samen te werken? Dan vind je meer info op info op https://ricolab.be/smakelijke-school/“
Tot slot heeft Ruth nog een uitnodiging. “Zet het laatste weekend van november alvast in je agenda, want op vrijdag 28 en zaterdag 29 november 2025 vieren we uitgebreid onze vijfde verjaardag. Je ziet het gauw verschijnen!”
Meer info
RICO LAB en desembakkerij GROF
Cogelsplein 26, 2100 Deurne
Open: ma – vrij 9-18 uur & za 9-15 uur
www.ricolab.be
www.facebook.com/RICOLALALAB
www.instagram.com/ricolab_antwerp/
